7/8 juli 2016 VILNIUS

Sveiki allemaal,

Deze morgen al vroeg op pad. We hebben met gunera afgesproken dat we de sleutels gewoon in de oude ijzeren brievenbus kunnen droppen. Die kan wel niet op slot maar dat boeit hier niet. We moeten de huurauto in de buurt van het station ophalen maar dat gaat niet van een leien dakje. Na veel heen en weer gebel krijgen we dan eindelijk onze Toyota Yaris. Blijkt het uitgerekend een automaat te zijn. Spiksplinternieuw, zonder ook maar een krasje. We zullen proberen dat zo te houden. Niet schakelen, dat is ontzetttend wennen. Als Thei zijn linkervoet niet meer gebruikt bij het remmen zitten we ook niiet meer met onze neus tegen de voorruit. Vooral het eerste stuk voordat we de stad uit zijn is griezelig. Het begint echter gauw te wennen. De wegen hier zijn prima en iedereen rijdt netjes en galant. Geen macho' s in het verkeer. Dankzij Tomtom die ons netjes vertelt hoe we moeten rijden geraken we op de juiste weg.
Naar Vilius is het eigenlijk EEN lange weg. Ook op de hoofdwegen, die anderhalve rijbaan breed zijn, houdt iedereen zich netjes aan de regels en de snelheid. Wil je iemand inhalen dan gaat diegene zoveel mogelijk naar rechts.
Vlak voor de grens Letland-Litouwen even een ontbijt/lunch en de benen strekken. Net zoals bij ons is er geen officiele grens meer. Langs de kant van de weg staan de verwaarloosde douanekantoren. De hokjes voor de commiezen staan troosteloos en op instorten.
Het schiet lekker op. Tomtom verveelt zich en houdt noodgedwongen meer dan 100 kilometer zijn mond.
Dat wordt wel anders al we vilnius naderen. We hebben een hotel in de oude stad. Zonder navigatiekun je het wel shaken hier.
Prima hotel. Netjes verzorgd. Onvriendelijk personeel. Die hebben zo te zien geen plezier in hun werk.
Met een plattegrond gaan we vast de stad verkennen. Wat een verschil met Riga. Het is hier veel meer westers. De mensen zijn anders: moderner, vlotter maar ook meer stress. De stad is hip met veel koffietentjes en veel moderne winkels: H&M, Douglas Gerry Weber enz. Weer prachtige kerken en pleinen en leuke straatjes met kroegen en restaurantjes. Maar ook hier zijn de mensen stug en weinig spraakzaam. Vriendelijkheid kost niets hoor.
Op tijs weer terug om tv te kijken en om Duitsland te zien verliezen. Vind het zelfs een beetje jammer. Slaap wel.

Onze tweede dag in Vilnius: veel op het programma want vanmidaag gaat het regenen. Alle kerken en paleizen zijn van buiten net zo mooi als van binnen dus die slaan we over. We willen naar het Holocaust museum dat gevestigd is in een mooi groen houten huis. Een oude Joods uitziende dame doet na aanbellen de deur voor ons open. "Bejaard" zijn levert 50 cent korting op. Op leeftijd heeft ook zo zijn voordelen.
Binnen kamers vol met foto' s en documentatie over de verschrikkingen van de Litouwse Joden. De bevolking van Litouwen had hier samen met de Nazi' s de hand in en dat wordt niet in de doofpot gestopt. Heel indrukwekkend en emotioneel om te zien.
Het volgende gebouw is dat misschien NOG meer. Het KGB museum. Een groot, mooi en indrukwekkend gebouw. Iedere kamer bevat foto' s en documentatie aan de hand van persoonlijke verhalen over de Gestapo en de Sowjet terreur tot 1991. De deportatie van Litouwers naar de Stalags in Siberie. De partizanen die vochten tegen de Russen en zich in de uitgestrekte bossen verscholen hielden. Niet te geloven dat het nog zo kort geleden is dat Litouwen een onderdeel was van de USSR en de Russen er de dienst uitmaakten.
Het meest indrukwekkend zijn de cellen in de kelder. Als je bedenkt dat alle gevangenen deze uitgesleten stenen treden naar beneden zijn gegaan. In het ongewisse van hun lot: martelingen en executie.
De nieuw aangekomenen moesten eerst in een soort bezemkast van 80 bij 80 totdat een bewaker het papierwerk in orde had gebracht. Alleen een plank om op te zitten.
De rijen cellen zijn koud en onpersoonlijk. Harde ijzeren bedden. Een roestige deur met kijkgat en luikje. NOG een verdieping lager is de executiekamer. Mensen werden hier naar toe gebracht en ter plekke door het hoofd geschoten. Je loopt hier over glazen platen met daar onder de persoonlijke bezittingen van de geexecuteerden. In de ruimte tussen glas en vloer liggen brillen, schoenen ed. Kogelgaten nog steeds in de muur. Er staat een tv waarop een film te zien is hoe het in zijn werk ging. De gevangene wordt uit zijn cel gehaald. Geboeid en dan naar de ruimte gebracht. Daar krijgt hij gelijk een schot door zijn hoofd. Het dode lichaam wordt als een zak kolen over een plank door het kelderraam naar boven gehesen en in een vrachtauto gegooid.Ondertussen gooit iemand een emmer water door de ruimte om het bloed weg te schrobben.Klaar voor de volgende. Het is dan wel film maar je voelt aan alles het leed en de pijn. Als je je realiseerd wat deze mensen al achter zich hebben is deze dood misschien wel het minst erge. Snel naar buiten want de sfeer hier is bedrukkend.
aan de andere kant van de rivier ligt UZUPIS. Plaatselijke kunstenaars verklaarden de verwaarloosde wijk in 1997 onafhankelijk. Er is een president, een eigen vlag en een Onafhankelijkheidsdag (1 april). De Grondwet bestaat uit 41 wonderlijke en bizarre artikelen. Bv artikel 3: een ieder heeft het recht te sterven maar het is geen verpichting. Uzupis is anarchie. Echter door geen enkel ander land erkend. Alleen de Dalai Lama is op bezoek geweest.
Helaas beginnen zich alle zwarte wolken te verzamelen en de eerste regendruppels komen al naar beneden. Snel terug naar het hotel en de bui maar even uitzitten.
Zo snel de regen gekomen is, is hij ook weer weg en we kunnen droog bij een restaurantje in de buurt komen. Weer type oerherberg: donker met robuuste houten banken. Ze brouwen in de kelder hun eigen bier.Je kunt kiezen uit licht of donker en het SMAAKT!!
Het eten is simpelen zonder poes pas maar heerlijk. En zelfs prettige, vriendelijke bediening. Zo kan het dus ook. Nog even een laatste rondje Vilnius. Morgen weer verder naar de volgende bestemming. Welterusten.