Woensdag 25 juni Skopje

Hallo allemaal,

Het is vanmorgen even wennen dat we niet in een hotel zitten dus voor ons ontbijt moeten we zelf zorgen. Nu is het hier niet moeilijk om iets geschikts te vinden. We zitten dan ook al vroeg aan een broodje gezond met koffie.
Alleen niet de koffie die wij gewend zijn. Van deze drink je geen hele pot van op zoals thuis. Dan zou je hartslag niet meer te meten zijn. Zelfs de Americano is heel sterk hier.
Na het ontbijt gaan we de oude brug over naar de Turkse Bazaar. In de buurt van de brug staan overdreven grote bronzen beelden van ruiters, van Heiligen, van leeuwen en noem maar op. Dus hier is al het brons gebleven dat bij ons kwijt is.
De Turkse Bazaar is typisch Turkije: veel goudwinkeltjes, avondkleren en zilveren schoenen met dodelijke hakken. Daartussen diverse eethuisjes en cafe's. Moslimcafe: klanten met alleen cola, koffie en andere drankjes zonder alcohol. Niet moslim: klanten achter een lekkere pot bier.
Het is vrij warm dus tijd om het waterpeil aan te vullen, voor alcohol is het ons nog te vroeg. Er komt een bedelaar aan onze tafel die duidelijk de weg kwijt is. We zijn vrij gehard hierin, dus negeren maar.Naast ons zit een oud mannetje gebaren te maken: niets geven, die is kierewiet. We raken "aan de praat" (in gebrekkig duits en engels). Hij is Turks, komt uit Istanbul en laat ons zelfszjn Turkse identiteitskaart zien. Verder snappen we niet veel van wat hij zegt. Dus af en toe ja en nee knikken en zijn dag is weer goed.
Ondertussen sms-en we met Biljana over vanavond. Zij komt ons ophalen om samen met haar vriend iets te gaan drinken.
Plotseling begint het hard te waaien en er komen wolken aan. We besluiten het Holocaustmuseum in te duiken.Dat is gebouwd op de plek waar vroeger de huizen van de Joden stonden. Buiten staat een oudere man te roken. Ghij blijkt de beheerder te zijn. In gebrekkig engels maakt hij ons wegwijs. Wij zijn de enige bezoekers. In de tweede Wereldoorlog zijn zowat alle Joden uit Macedonie naar Treblinka gebracht en daar onmiddellijk vergast. In de aula een soort fotogalerie van gezichten. In een gang hangen tekeningen van kinderen die best aangrijpend zijn.Destijds werd, wat nu Macedonie is, bezet door de Bulgaren. Dit waren de bondgenoten van Hitlerduitsland. De rest laat zich raden.Alle Joden kregen de opdracht zich te laten fotograferen, kregen een Davidster en moeten in ghetto's wonen. In 1943 werden ze in Bulgaarse veewagons naar Treblinka gebracht. In een van de zalen staat nog een van de originele wagons.
Wij zijn nog steeds de enige bezoekers en in de filmzaal zet de beheerder een documentaire aan over de geschiedenis van de Joden op de Balkan en hun verschrikkelijke lot. Het is vreselijk dat niemand iets geleerd heeft van deze onmenselijke gebeurtenissen. Ook op dit moment nog gebeuren er vreselijke dingen in de wereld.
Of we om die reden zijn gaan lunchen in een Syrisch restaurant, het zal wel toeval zijn. Het smaakt in ieder geval heerlijk. Na het eten krijgen we van de baas een glaasje sterke, hete thee met mint en kaneel. En van het huis.
Apropos huis: tijd voor onze siesta. Naar boven in onze prachtige lift. Die zullen we nog gaan missen.
Om 6.45 hebben we op straat afgesproken met Biljana. Zoals altijd zijn we ruimschoots op tijd. Op straat staan verschillende makkelijke bankjes en de locals zitten al te genieten. Hier bevinden zich boven de winkels en eetgelegenheden allemaal appartementen. Dus in de stad is het 's avonds levendig en niet uitgestorven zoals bij ons.
Biljana ken ik alleen van een foto maar we herkennen elkaar gelijk. De klik is er. Haar auto staat 50 m verder in het parkeerverbod, dus kan er niet blijven staa. Ze doet het voorstel omdan maar met de auto naar de Oude Turkse Bazaar te gaan en daar een parkeerplaats zoeken. We stappen in en ze rijdt weg, telefonerend en zonder gordel. Hier nemen ze het wat dat betreft niet zo nauw en als je gepakt zou worden valt er wel wat te regelen. Parkeren is ook aan deze kant van de stad moeilijk maar een paar geldbiljetten doen wonderen.Een priveparkeerplaats bij een winkel is opeens niet zo prive meer en een puberjongetje is erg blij met wat geld.
In de bazaar zal Klid op ons wachten en we zoeken geen cafe maar een restaurantje uit. De tafel wordt volgezet met heerlijke salades, brood en andere gerechten en als er wat op is wordt er bijbesteld.
Biljana werkt voor een Duitse bank en daar heeft ze 11 jaar geleden de uit Albanie afkomstige Klid leren kennen. Ze zijn een leuk stel samen. Nog steeds heel verliefd zonder klef te zijn. Hun relatie moet wel goed zijn want Klid, niet meer werkzaam bij deze bank, heeft ondertussen alover de hele wereld gewerkt en gewoond. Telkens is hij maanden van huis. Dan zit hij in Honduras, de Philipijnen,de USA en noem maar op.
Je hebt een bepaald beeld van Albanie en daarbij horen donkere, zigeunerachtige mensen die door de achterdeur je beurs komen stelen. Klid past helemaal niet in dit plaatje. Qua uiterlijk al helemaal niet. Hij zou zo voor een West-Europeaan door kunnen gaan.Biljana is klein en rank en ziet er eerder uit als een Spaanse.
Ze vertellen beiden over hun jeugd en leven als kind in een communistisch land. Ondanks dat de ouders van Klid leraren waren, was er nooit genoeg te eten. Alle kinderen waren broodmager. Alle levensmiddelen op de bon en de staat bepaalde wat er te krijgen was. Hij vind het moeilijk om foto's uit die tijd terug te zien. Totaal geen vrijheid. De staat bepaald wat er op tv is en wat er op school les gegeven wordt. Dat kun je je in het huidige internettijdperk niet meer voorstellen.
Ook het modebeeldvan nu is nog terug te voeren naar die tijd. De mensen hier lopen er netjes bij maar volgen niet de laatse mode. Ze hebben geleerd gekregen pas iets nieuws te kopen als het oude versleten was. En wat zou je ook, de winkels lagen vol met allemaal dezelfde dingen.
Volgens Biljana is Wizzair met zijn goedkope vluchten toch wel de redding voor Skopje en Macedonie. Van hieruit kun je snel en niet duur naar de rest van de wereld. Albanie daarentegen heeft zijn luchthaven verkwanseld aan een Duitse firma die geen lowcostvliegtuigmaatschappijen toelaat. Tickets van en naar Titana zijn daarom ontzettend duur. Albaniers rijden dan liever vier uur naar Skopje.
Zo praten we over van alles en nog wat en de avond vliegt voorbij. Tijd om naar huis te gaan want beide moeten morgen werken. Eerst trakteert ze onderweg in een Turks winkeltje nog op een speciaal drankje. Maar ik ben de naam kwijt. Smaakt erg lekker, een beetje als yoghurtdrank met caramel. Klid vertelt dat ze deze traktatie vroeger maar EEN keer per jaar kregen. Samen met een bolletje vanilleijs. Andere smaken waren er niet. Bij de oude brug nemen we afscheid. Jammer want we hadden nog wel voor uren gesprekstof.
Dan nemen we uiteindelijk NOG een keer afscheid en Biljana heeft tranen in de ogen. Dus afscheid op z'n nederlands: een dikke knuffel en drie kussen.
Dit is ook een van de redenen waarom ze het doet: haar huis overgeven aan wildvreemde mensen